Als ik boodschappen doe pak ik de shoppers op een bepaalde manier in. Ik ga voor ideale positie van boodschappen; grote pakken aan de zijkant en daarna naar binnen toe opbouwen, van zwaar naar licht. Zodat het stevig ingepakt wordt. Snapt mijn partner niet. G’woon, spullen in de tas en naar huis. Wat voor mij logisch is, is voor haar onnodig complex.
Zegt dit iets over mijn partner? Nee, het zegt vooral iets over de zaken waar ik waarde aan hecht en hoe ik bepaalde zaken aanpak. Ik vind het niet ingewikkeld, maar iemand anders wel.
Briefstemmen
Verkiezingen komen eraan. En het wordt anders dan anders. Ik bedoel niet de politiek, inhoudelijke onderwerpen en de hoeveelheid partijen, maar vooral het stemmen zelf. Met een pandemie zijn maatregelen noodzakelijk. Zo zijn stembureaus meer dagen open en mogen ouderen per brief stemmen.
Fijn. Toch?
Nou, als het werkt wel. Een aantal 70+-ers hebben het stemmen per brief getest, door LeerZelfOnline georganiseerd. En ondanks dat de ouderen dachten dat het goed ging, waren de meeste stemmen toch ongeldig.
Voor een klein experiment had het impact. De NOS schreef:‘Klein experiment met poststemmen in Den Haag’. Zondag met Lubach zei: “Het is ook ingewikkeld want je moet onder andere een envelop in een envelop stoppen en dat is gewoon tegennatuurlijk”. De minister voelde zich genoodzaakt te reageren:”Ollongren zei dat het systeem niet ingewikkeld is en logisch in elkaar zit”. En hier raken we een fundamenteel punt, de kern van het probleem.
Als het ministerie briefstemmen niet ingewikkeld vindt, dan is dat fijn voor de mensen die werken op het ministerie. Het zegt namelijk niets over 70+-ers, maar vooral over die ambtenaren zelf. Zij zouden (zeggen ze zelf) prima per brief kunnen stemmen. Ironisch, want zij vallen waarschijnlijk niet in de groep die er gebruik van mogen maken.
Wat voor de een logisch is, is dat voor de ander niet.
Wees pas tevreden als je gebruiker dat is. Niet als je het zelf bent. En dat betekent dat je een eerste ontwerp, in dit geval proces en materialen van briefstemmen, maakt op basis van inzicht uit onderzoek. Eerst praten met mensen, niet in een ivoren toren zelf beginnen. Daarna ontwerpen. Dan testen of het echt goed werkt. Herontwerpen, hertesten. En nog een keer. Enzovoorts. Je snapt het wel.
Klinkt als een langdurig proces, maar dat is niet zo. Het zijn korte iteraties die zo snel mogelijk de grootste fouten eruit halen. Als het briefstemmen in een vroeg stadium was getest had het aangepast kunnen worden, zodat het begrijpelijker werd. Zodat minder stemmen ongeldig zullen zijn. Het is het gevolg van niet in een vroeg stadium mensen betrekken.